آخرین بروز رسانی: 16ام بهمن, 1402

پوشش های آب گریز و روغن گریز

پوشش های هیدروفوبیک (Hydrophobic) یا آبگریز و اولئوفوبیک (Oleophobic) یا چربی گریز، از خیس شدن یا چسبیدن آب و روغن به صفحه نمایش گوشی جلوگیری می کنند و علاوه بر تمیز نگهداشتن صفحه نمایش، نیاز به تمیز کردن و پاک کردن مکرر با استفاده از پاک کننده هایی مانند الکل را ندارند. و به همین دلیل موجب افزایش طول عمر آن می شود.

پوشش های هیدروفوب(Hydrophobic) و اولئوفوبیک(Oleophobic)

آیا تا به حال متوجه شده اید که وقتی چند قطره آب روی صفحه نمایش گوشی شما میچکد روی سطح گوشی شناور می شود و نمی چسبد ؟ یا اینکه اثر انگشت شما رو صفحه نمایش گوشی با یک پارچه خشک هم به راحتی تمیز می شود و نیاز به پاک کننده سطوح ندارد ؟ این ها به این دلیل هستند که صفحه نمایش گوشی شما با پوشش های خاصی که آب و روغن را دفع می کنند پوشش داده می شوند.

این پوشش ها آبگریز (دفع آب) و اولئوفوبیک (دفع روغن) هستند. پوشش‌های آبگریز و اولئوفوبیک به طور گسترده در ساخت سطوح مختلف استفاده می‌شوند زیرا به محافظت از سطوح کمک می‌کنند و نیاز به تمیز کردن مکرر آنها را کاهش می‌دهند.

تجمع اثرات چربی مربوط به انگشتان دست که به طور مکرر در حال لمس صفحه نمایش گوشی هستند هم موجب کثیف و کدر شدن صفحه نمایش گوشی می شود و عملکرد و پاسخگویی صفحه نمایش گوشی را کاهش می دهد.

پوشش های هیدروفوبیک (Hydrophobic) یا آبگریز و اولئوفوبیک (Oleophobic) یا چربی گریز، از خیس شدن یا چسبیدن آب و روغن به صفحه نمایش گوشی جلوگیری می کنند و علاوه بر تمیز نگهداشتن صفحه نمایش، نیاز به تمیز کردن و پاک کردن مکرر با استفاده از پاک کننده هایی مانند الکل را ندارند. و به همین دلیل موجب افزایش طول عمر آن می شود.

پوشش های هیدروفوبیک و اولئوفوبیک از پر استفاده ترین پوشش ها در ساخت صفحه نمایش گوشی های هوشمند هستند. با این حال به دلیل شفاف بودن این پوشش ها، به طور گسترده در خودروسازی، بیوتکنولوژی، علوم زیستی، خورشیدی و … استفاده می شوند.

نحوه عملکرد پوشش های هیدروفوبیک و اولئوفوبیک

هنگامی که یک قطره سیال (آب، روغن یا …) روی یک سطح صاف قرار می گیرد، یک نیروی چسبنده بین قطره ی مایع و سطح جامد بوجود می آید. قطره ای که محکم به سطح می چسبد آن را خیس می کند. میزان خیس شدن سطح با زاویه تماس بین سطح و قطره مشخص می شود.(تصویر زیر)

اگر این زاویه تماس کمتر از 090 باشد مایع به راحتی سطح را خیس می کند. زوایای تماس بین 090 تا 0180 درجه نشان می دهد که مایع به راحتی سطح را خیس نمی کند و زاویه 0180 به این معنی ست که سطح خیس نمی شود.

باید در نظر داشته باشید، آبی که سطحی را خیس می کند همیشه رگه هایی از خود به جا می گذارد و با تبخیر آب، نمک ها و رسوبات آب نیز رو سطح باقی می ماند. بنابراین هرچه سطح آبگریزتر باشد عوارض ماندگاری این رسوبات نیز کمتر خواهد بود.

زاویه تماس یک قطره مایع با سطح می تواند برای نشان دادن چربی گریزی یا اولئوفوبیک بودن آن نیز باشد. اگر زاویه تماس قطره سیال (آب) با سطح بیشتر از 90 درجه باشد، آن سطح آبگریز یا هیدروفوبیک است. زوایای بین 105 تا 120 درجه نشان دهنده سطوح چربی گریز یا اولئوفوبیک است. این بدان معناست که تمام سطوح اولئوفوبیک آبگریز نیز هستند. در حالی که برخی از سطوح آبگریز، چربی گریز نیستند.

پوشش های هیدروفوبیک و اولئوفوبیک

مزایای پوشش های هیدروفوبیک و اولئوفوبیک

پوشش های آبگریز و چربی گریز چندین مزیت دارند. پوشش های اولئوفوبیک برای محافظت از درجه ای از مقاومت در برابر سایش و چسبندگی نیز برخوردارند. این لایه امنیتی اضافه شده، از سطح در برابر خط و خش محافظت می کند و از چسبیدن چسب ها به آن جلوگیری می کند.

شاید یکی از مهم ترین مزایای پوشش های هیدروفوبیک و اولئوفوبیک این باشد که نیاز به تمیز کردن سطوح به ویژه صفحه نمایش گوشی را کاهش می دهند. پاک کردن مکرر سطوح برای از بین بردن لکه ها و کثیفی ها، احتمال خراش و آسیب های دیگر را افزایش می دهد. این پوشش ها در واقع آب یا روغن را دفع نمی کنند، بلکه آنها را به سادگی جذب نمی کنند.

تقریباً تمام صفحه نمایش های موجود دارای پوشش های مختلف هیدروفوبیک و اولئوفوبیک هستند به ویژه برای نمایشگرهای لمسی، دستگاه های خودپرداز، نمایشگرهای تعاملی، سیستم های کنترل لمسی، دستگاه های الکترونیک شخصی مانند لپ تاپ ها و … بسیار مفید و کاربردی هستند.

اگرچه در صنعت خودرو سازی به دلیل کاهش هزینه ها از این پوشش ها در بدنه خودروها استفاده نمی شود اما در قسمت های مختلف خودروها از جمله؛ دوربین های مختلف، نمایشگرهای لمسی و ..  استفاده های زیادی از پوشش های هیدروفوبیک و اولئوفوبیک شده است.در صنعت پزشکی در ساخت دوربین های آندوسکوپی، دوربین های دهانی و … از پوشش های هیدروفوبیک و اولئوفوبیک بهره بسیاری برده شده است.

یکی دیگر ار کاربردهای برجسته پوشش های آبگریز (هیدروفوبیک) و روغن گریز (اولئوفوبیک) در صنعت برق خورشیدی بوده است. پنل های خورشیدی در معرض آب و هوا هستند. قطرات آب، خاک و آلودگی های موجود در هوا می توانند عملکرد آنها را مختل کنند. اما این پوشش ها، سطوح بزرگ شیشه ای پنل ها را همواره تمیز نگه می دارند و عمکرد آنها را حفظ می کنند. همچنین از سطوح خارجی پنل خورشیدی در برابر خراش های احتمالی محافظت می کنند.

پوشش های هیدروفوبیک و اولئوفوبیک به طور گسترده در آینه ها، لنزها، فیلترها و… استفاده می شود. به طور کلی این پوشش ها مزایای بسیار با معایب کمی برای کاربردهای مختلف دارند و کاربرد آنها در برابر مایعات و چربی ها و خود تمیز شوندگی مطلوب است.

محافظ صفحه نمایش گوشی تلفن همراه با پوشش اولئوفوبیک